Hiểu và lựa chọn được phương pháp tránh thai an toàn và phù hợp là kiến thức rất cần thiết dành cho phụ nữ trong cuộc sống hiện đại.
Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Hà – Trưởng khoa Sản, Bệnh viện ĐH Y Dược TPHCM sẽ chia sẻ với các bạn những phương pháp ngừa thai mới.
Bác sĩ Hà cho biết: Các phương pháp ngừa thai chia làm 4 nhóm: kế hoạch hóa gia đình, phương pháp bảo vệ che chắn, sử dụng thuốc và nhóm phẫu thuật, thủ thuật.
– Nhóm thứ nhất là kế hoạch hoá gia đình, có hiệu quả đối với một số cặp vợ chồng. Cách này phụ thuộc vào chu kỳ kinh nguyệt của người phụ nữ, đó là tránh quan hệ giữa kỳ kinh. Ngoài ra thì còn có phương pháp theo dõi chất nhầy cổ tử cung, giao hợp gián đoạn và đo thân nhiệt, đây là những phương pháp cổ điển.
– Phương pháp che chắn bao gồm: bao cao su dành cho nam và nữ, màng chắn thai, mũ chụp cổ tử cung.
– Phương pháp sử dụng thuốc: Thuốc ngừa thai bao gồm thuốc ngừa thai phối hợp, dạng tiêm, dạng que cấy dưới da, miếng dán ngừa thai, phim ngừa thai. Đây có thể xem là những phương pháp tránh thai mới ở nữ.
– Nhóm phương pháp cuối cùng là triệt sản ở nữ và phẫu thuật thắt ống dẫn tinh ở nam, là 2 phương pháp rất hiệu quả và lâu dài.
Những phương pháp ngừa thai mới bao gồm:
1. Bao cao su dành cho nữ
Bao cao su dành cho nữ là một loại bao được chế tạo bằng nhựa tổng hợp mềm mỏng, trong suốt. Trước khi có quan hệ tình dục, người phụ nữ đặt bao đó vào âm đạo của mình. Bên trong bao có một vòng nhỏ di động, giúp dễ cho bao vào âm đạo. Vòng lớn hơn ở bên ngoài giữ không cho bao tuột cả vào trong âm đạo, đồng thời che phủ âm hộ và trùm kín dương vật đến tận gốc khi giao hợp. Bao chỉ dùng một lần.
Ưu điểm:
– Cũng giống như bao cao su dành cho nam giới, nếu được sử dụng thường xuyên và đúng cách, bao cao su nữ có hiệu quả tránh thai khoảng 95 %.
– Bao cao su nữ giúp phòng tránh thai và tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục, bao gồm HIV/AIDS.
– Hầu hết bao cao su nữ không gây tác dụng phụ, không gây phản ứng dị ứng.
Nhược điểm:
– Giá bán bao cao su nữ cao hơn bao cao su dành cho nam tới 10 lần và đây chính là yếu tố cản trở việc sử dụng nó một cách rộng rãi.
– Vòng ở ngoài âm đạo có thể khiến một số phụ nữ cảm thấy không thoải mái.
– Trong quá trình giao hợp, bao cao su nữ có thể gây tiếng kêu sột soạt nho nhỏ. Việc sử dụng chất bôi trơn sẽ khắc phục được vấn đề này.
– Việc sử dụng bao cao su nữ phức tạp hơn bao cao su nam, người phụ nữ có thể gặp khó khăn khi đưa bao cao su nữ vào hoặc khi tháo ra.
2. Phim ngừa thai
Vaginal Contraceptive Film (màng tránh thai đặt âm đạo, viết tắt là VCF), dùng trước mỗi lần “yêu”. Là một màng phim mỏng diện tích 5 x 5 cm, mềm và tan nhanh trong âm đạo. Giúp tránh thai bằng cách tiêu diệt tinh trùng nhờ tác dụng của chất nonoxynol-9. Hiệu quả của màng VCF được giới thiệu là tương đương viên uống tránh thai và dụng cụ tử cung.
Để có hiệu quả, phải đặt miếng phim trước khi giao hợp 15 phút. Rửa tay sạch, lau thật khô, lấy màng phim ra gấp làm tư. Giữ nó trên đầu ngón tay giữa, từ từ đưa vào sâu trong âm đạo, càng gần cổ tử cung càng tốt. Sau khi vào cơ thể, miếng phim sẽ tan ra và phát huy tác dụng trong vòng 1 giờ, tương đương với một lần quan hệ tình dục. Có thể dùng nó nhiều lần trong ngày.
Ưu điểm:
Do không chứa hoóc môn nên màng âm đạo không gây tác dụng phụ như các loại viên uống tránh thai, không làm mất cảm giác. Người phụ nữ nào cũng có thể dùng nó, trừ trường hợp đang bị viêm nhiễm âm đạo hoặc mắc các bệnh lây qua đường tình dục. Ngoài ưu điểm là tiện dụng, an toàn, phương tiện này giúp phụ nữ chủ động hơn trong việc tránh thai, nhất là khi không dùng được viên uống (do có chống chỉ định hoặc hay quên) hay bạn tình không sử dụng bao cao su.
Nhược điểm:
Chi phí của phương pháp này cũng cao hơn các loại viên tránh thai và bao cao su thông thường: Giá mỗi miếng phim khoảng 18.000-20.000 đồng.
3. Miếng dán ngừa thai
Đây là thuốc hấp thụ qua da, không qua đường tiêu hóa nên hiệu quả của thuốc không thay đổi khi bị tiêu chảy, ói mửa. Điều quan trọng của loại thuốc dán là nồng độ thuốc đưa vào máu ổn định nên ít tác dụng phụ.
Cao dán tránh thai được dùng để dán vào da mỗi tuần một lần, liên tục trong 3 tuần của chu kỳ kinh nguyệt. Các hoóc môn được giải phóng từ từ sẽ ngăn cản quá trình rụng trứng. Miếng dán có kích thước khoảng 4,5 x 4,5cm. Bạn có thể dán vào da ở bụng dưới, ở mông hay phần trên của cơ thể vào ngày đầu của kỳ kinh và có tác dụng suốt 7 ngày . Nên thay miếng dán mỗi tuần 1 lần. Một tuần phải dán một miếng, một tháng dán 3 tuần liên tục, nghỉ một tuần. Tuần thứ 4, người sử dụng sẽ có kinh như bình thường.
Ưu điểm:
– Hiệu quả ngừa thai của miếng dán 99,9% nếu bạn sử dụng đúng.
– Miếng dán có ưu điểm là giải phóng ra hoạt chất từ từ nhưng ổn định, tiện dùng cho người không uống được, hiệu quả đối với các trường hợp như tiêu chảy hoặc ói mửa vì thuốc hấp thụ qua da, không qua đường tiêu hóa. Vấn đề nhức đầu của loại dán cũng thấp hơn so với các loại khác do nồng độ thuốc nội tiết trong máu ổn định.
Nhược điểm:
– Tác dụng phụ của miếng dán tránh thai cũng tương tự như tất cả các loại thuốc tránh thai khác (loại uống, chích, cấy…) như nhức đầu, căng ngực, tăng cân.
– Giá cả cũng hơi mắc: khoảng 200 ngàn/1 hộp có 3 miếng.
4. Phương pháp màng chắn
Nếu muốn tiết kiệm hơn thì có thể sử dụng phương pháp màng chắn. Màng chắn âm đạo có dạng “cái chụp hình vòm” được làm từ cao su mềm, mỏng hoặc silicone. Chúng tạo thành một “vật cản” vật lý tuyệt vời đối với các tinh trùng – mặc dù vậy thì khi sử dụng vẫn phải dùng chất diệt tinh trùng (một chất hóa học) kết hợp với nó. Bạn đặt màng chắn vào âm đạo trước khi giao hợp, định vị nó để nó giữ được tinh dịch không chảy vào được bất cứ nơi nào gần cổ tử cung của bạn.
Ưu điểm:
Khi sử dụng màng chắn âm đạo thì hầu như mọi phụ nữ đều không cảm thấy bất tiện hay khó chịu. Rất ít phụ nữ dị ứng với chât liệu làm màng chắn. Lợi thế chính của màng chính là nó cho phép giao hợp một cách tự nhiên.
Nếu được sử dụng đúng cách, các màng được đự đoán có được 92% – 96% hiệu quả tránh thai. Mỗi màng sẽ có thể dùng được nhiều năm nếu nó được giữ gìn cẩn thận, vì vậy đây là một biện pháp tránh thai ít tốn kém, trừ các chi phí để mua kem hay gel chứa thuốc diệt tinh trùng luôn phải được dùng kèm với nó.
Nhược điểm:
– Không thể chỉ mua một màng chắn âm đạo có sẵn tại tiệm thuốc tây vì âm đạo của mỗi người nữ có kích thước khác nhau (đặc biệt là sau khi họ đã có em bé). Vì vậy, phải nhờ bác sĩ hay y tá đo lại kích thước âm đạo của mình.
– Nếu không học cách đưa màng chắn vào sâm đạo đúng nơi thì có thể màng sẽ không bao hết cổ tử cung và nguy cơ thụ thai sẽ cao.
– Một số người bị dị ứng do nhạy cảm với thuốc diệt tinh trùng.
5. Tránh thai 3 tháng với thuốc tiêm
Sử dụng thuốc tiêm là một cách tránh thai an toàn. Mỗi mũi tiêm có tác dụng tránh thai trong 3 tháng vì chứa một hàm lượng cao hormone progestin. Thuốc có tác dụng ức chế rụng trứng, làm đặc chất nhầy cổ tử cung ngăn tinh trùng di chuyển, làm mỏng nội mạc tử cung và giảm nhu động của vòi trứng. Thuốc sẽ được tiêm vào vùng trên của cánh tay hay vào mông 3 tháng 1 lần. Mũi tiêm đầu tiên sẽ được tiêm trong 5 ngày đầu của thời gian hành kinh để có hiệu quả ngay tức khắc.
Ưu điểm:
Thuốc có hiệu quả tránh thai cao và thời gian tránh thai kéo dài, rất tiện cho phụ nữ không có điều kiện uống viên tránh thai hằng ngày. Hiệu quả của thuốc trong số người sử dụng có thể đến 97%.
Nhược điểm:
Khi dùng thuốc tiêm tránh thai, chu kỳ kinh nguyệt có thể bị thay đổi như kinh không đều, hoặc hoàn toàn không thấy kinh. Sự cố này không có hại và kinh nguyệt sẽ trở lại bình thường sau khi ngừng thuốc. Sự hồi phục kinh nguyệt bình thường sau khi ngừng thuốc có thể chậm, đôi khi vài tháng sau mới thấy có kinh trở lại, do đó khả năng sinh sản cũng bị chậm theo.
Ngoài ra, phụ nữ tránh thai bằng cách này có thể tăng cân, cương đau vú và trầm cảm. Nếu muốn dùng dài hạn từ 2 năm trở lên, chị em nên đo tỉ trọng xương trước khi dùng thuốc và kiểm tra định kỳ.
6. Que cấy dưới da ngừa thai 3 năm
Sử dụng que cấy tránh thai là một trong những biện pháp tránh thai được áp dụng mới sau này, và hiện nay trên thế giới có nhiều phụ nữ ưa chuộng, vì nó có độ an toàn và cho hiệu quả cao, tác dụng tránh thai cũng được lâu dài, ít tác dụng phụ. Sau khi cấy, que sẽ phát huy tác dụng sau 24 tiếng và có hiệu quả trong 3 năm. Nếu muốn có thai thì nên ngưng áp dụng biện pháp tránh thai này từ 3 tháng trở lên trước khi mang thai để cơ thể trở về trạng thái ổn định. Que cấy tránh thai này được sử dụng ngay cả trong thời kỳ đang cho con bú.
Tuy nhiên, que cấy có một số tác dụng phụ như: vô kinh, rong kinh, đau đầu, mụn trứng cá…Ngoài ra, còn có những phản ứng phụ khác như tăng cân nhẹ, căng tức ngực, cảm giác khô âm đạo. Do chi phí cho một lần cấy que ở Việt Nam còn cao, khoảng 2 triệu đồng nên phương pháp này vẫn còn ít phổ biến.